بهینه سازی باززایی مستقیم و با واسطه پینه جاتروفا (Jatropha curcus) به روش اندام‌زایی درون شیشه ای

جاتروفا Jatropha curcas L.)) گیاهی متعلق به خانواده فرفیون است که از نظر اقتصادی و دارویی اهمیت فراوانی دارد. در بذر این گیاه مقادیر فراونی روغن وجود دارد. تکثیر این گیاه با بذر به علت جوانه‌زنی اندک چندان مورد توجه نمی باشد. هدف از این تحقیق بهینه‌سازی کشت بافت گیاه جاتروفا به منظور کالوس‌زایی و تکثیر گیاه به طریق ریزازدیادی است. آزمایش در قالب طرح خرد شده- عاملی در بلوک‌های تصادفی در 9 تکرار انجام گرفت.در تحقیق حاضر اثر غلظت-های مختلف (0، 25/0، 5/0، 1، 5/1، 2 و 3 میلی‌گرم در لیتر) هورمون‌های 6- بنزیل‌آدنین (BA) و ایندول-3- بوتیریک اسید (IBA) بر کالوس‌زایی و شاخه‌زایی ریزنمونه‌های برگ، دمبرگ و ساقه بررسی شده است. به منظور ریشه‌زایی، شاخساره‌های تولید شده در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌گرم در لیتر هورمون IBA قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، ترکیب هورمون‌های گیاهی BA و IBA برای کالوس‌زایی بسیار موثر است. بالاترین درصد کالوس‌زایی در ریزنمونه ساقه در محیط کشت MS حاوی 2 و 1 میلی‌گرم در لیتر BA و IBA دیده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، بالاترین درصد شاخه‌زایی در محیط کشت MS حاوی 5/0 و 25/0 میلی‌گرم در لیترBA و IBA دیده شد. نتایج نشان می‌دهد تعداد ریشه‌های تولید شده غلظت 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر IBA برای ریشه‌زایی مناسب تر است. در نهایت گیاهچه‌های تولید شده به خاک انتقال یافتند. .